ค. คนเก่ง

ทุกวันนี้เป็นที่ยอมรับกันว่า การศึกษานอกจากจะต้องอบรมให้ผู้เรียนเป็นคนเก่งแล้วยังต้องเป็นคนดีด้วย

ในหลวงรัชกาลที่ ๙ ทรงเตือนถึงความบกพร่องของคนเก่งไว้ในพระราชดำรัสเมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๓๒ ว่า

“ข้อหนึ่ง บกพร่องในความคิดพิจารณาที่รอบคอบและกว้างไกล

เพราะใจร้อนเร่งจะทำการให้เสร็จโดยเร็วเป็นเหตุให้การงานผิดพลาด ขัดข้องและล้มเหลว

“ข้อสอง บกพร่องในความนับถือและเกรงใจผู้อื่น

เพราะถือว่าตนเป็นเลิศ เป็นเหตุให้เย่อหยิ่ง มองข้ามความสำคัญของบุคคลอื่น และมักก่อความขัดแย้งทำลายไมตรีจิตมิตรภาพตลอดจนความสามัคคีระหว่างกัน

“ข้อสาม บกพร่องในความมัธยัสถ์พอเหมาะพอดีในการกระทำทั้งปวง

เพราะมุ่งหน้าแต่จะทำตัวให้เด่น ให้ก้าวหน้า เป็นเหตุให้เห็นแก่ตัว เอารัดเอาเปรียบ

“ข้อสี่ บกพร่องในจริยธรรมและความรู้จักผิดชอบชั่วดี

เพราะมุ่งแต่จะแสวงหาประโยชน์เฉพาะตัวให้เพิ่มพูนขึ้น เป็นเหตุให้ทำความผิดและความชั่วทุจริตได้โดยไม่รู้สึกสะดุ้งสะเทือน

“ดังนั้น นอกจากจะสอนคนให้เก่งแล้ว จำเป็นอย่างยิ่งที่จะอบรมให้ดีพร้อมกันไปด้วย ประเทศเราจึงจะได้คนที่มีคุณภาพพร้อม คือ ทั้งเก่ง ทั้งดีมาเป็นกำลังของบ้านเมือง ให้ความเก่งเป็นปัจจัยและพลังสำหรับการสร้างสรรค์ และให้ความดีเป็นปัจจัยเพื่อประคับประคองหนุนนำความเก่ง ให้เป็นไปในทางที่ถูกต้อง ที่อำนวยผลเป็นประโยชน์อันพึงประสงค์แต่ฝ่ายเดียว…”

ที่มา : หนังสือ ตามรอยพ่อ ก-ฮ  ธ สถิตในดวงใจนิรันดร์