ทำไม? หุ้นกู้ของ Credit Suisse มูลค่าเป็น ‘ศูนย์’ ก่อนหุ้นสามัญ
ใช้แรงทำเงิน & ให้เงินทำงาน กด Subscribe รอเลย…
Facebook | Line | Youtube | Instagram
คุณณัฐ เหลืองนฤมิตชัย ผู้ช่วยผู้จัดการหัวหน้ากลุ่มงานปฏิบัติการเทคโนโลยีสารสนเทศ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เขียนอธิบายเหตุการณ์หุ้นกู้ AT1 ของ Credit Swiss ที่มีมูลค่าเป็น ‘ศูนย์‘ ก่อนหุ้นสามัญ ไว้ใน Facebook: Nat Luengnaruemitchai ไว้ดังนี้
หากใครที่ศึกษาเกี่ยวกับการเงินมาบ้าง คงคุ้นเคยกับการเรียงลำดับสถานภาพของบัญชีฝั่งเครดิตว่า เราจะเห็นหนี้อยู่เหนือส่วนของผู้ถือหุ้น นั่นเป็นเพราะในกรณีที่บริษัทมีปัญหา ผู้ถือหุ้นควรเป็นผู้รับความเสี่ยง และควรได้รับผลกระทบก่อนผู้ถือหุ้นกู้ และผู้ถือหุ้นกู้ก็ควรรับความเสี่ยงมากกว่าผู้ฝากเงิน
แต่ในเคสของ Credit Suisse กลับมีหุ้นกู้จำนวนหนึ่งที่ถูกมีมูลค่าให้เป็นศูนย์ ทั้งๆ ที่ผู้ถือหุ้นยังไม่สูญเงินทั้งหมด มันเกิดอะไรขึ้น?
หุ้นกู้นี้เป็นหุ้นกู้ประเภทพิเศษที่ถูกเรียกว่า Contingent convertible bonds หรือ CoCo เป็นหุ้นกู้แปลงสภาพตามเงื่อนไข ซึ่งสิทธิ์ในการแปลงสภาพนั้นไม่ได้เป็นของผู้ถือหุ้นกู้ เหมือนหุ้นกู้แปลงสภาพทั่วไป แต่กลับถูกแปลงสภาพในกรณีที่บริษัทมีปัญหา ไม่ต่างกับหุ้นกู้ที่มีระเบิดมือติดไปด้วย ที่มีสลักที่อาจจะถูกดึงได้อยู่ตลอดเวลา
และด้วยโครงสร้างพิเศษนี้ ทำให้หุ้นกู้ประเภทนี้ถูกนับเป็นส่วนทุนในประเภทที่เรียกว่า Additional Tier 1 (AT1) ที่ถูกสร้างขึ้น เพื่อแก้ไขวิกฤตการณ์หนี้ในยุโรป โดยใช้อัตราดอกเบี้ยที่สูงเป็นแรงจูงใจให้นักลงทุนเข้าลงทุนในยามที่สภาพตลาดไม่เป็นใจ
แต่ในกรณีที่สถาบันการเงินมีเงินกองทุนต่ำกว่าที่กำหนดไว้ในเงื่อนไข หุ้นกู้นี้จะถูกบังคับให้แปลงสภาพเป็นหุ้นบางส่วน หรือทั้งหมด ขึ้นอยู่กับว่าสถาบันการเงินนั้นขาดเงินกองทุนมากน้อยเพียงไร
หุ้นกู้ CoCo นี้มักจะออกเป็นหุ้นกู้ชั่วนิรันดร์ (Perpetual bond) ที่ไม่มีกำหนดไถ่ถอนที่ชัดเจน แต่มักจะให้สิทธิ์กับผู้ออกในการไถ่ถอนหุ้นกู้นั้นได้ 5 ปีหลังจากวันที่ออก เพราะหุ้นกู้ดังกล่าวมักมีต้นทุนที่สูง
ณ วันที่ 20 มีนาคม Credit Suisse มีหุ้นกู้ CoCo อยู่ทั้งหมด 13 ตัว ซึ่งตามข้อมูลของ Bloomberg มีมูลค่าพาร์ประมาณ 17.3 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยออกเป็นเงินหลายสกุล เช่น สวิสฟรังส์ ดอลลาร์สหรัฐ และดอลลาร์สิงคโปร์ แต่ Swiss National Bank ระบุว่ามียอดคงค้างประมาณ 16 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ในกรณีนี้ Swiss National Bank ธนาคารกลางของ Switzerland ได้อนุมัติได้ UBS เข้าซื้อกิจการของ Credit Suisse เพื่อแก้ไขวิกฤตการณ์ดังกล่าว ซึ่งได้รับการช่วยเหลือจาก Swiss National Bank เป็นกรณีพิเศษ ดังนั้นจึงเข้าข่ายเงื่อนไข Complete write-down ซึ่งหุ้นกู้ทั้งหมดจะถูกตัดจำหน่าย เพื่อเพิ่มเงินกองทุนขั้นที่ 1
ซึ่งเคสนี้ต่างกับเคส Write-down ทั่วไป ที่ผู้ถือหุ้นจะต้องรับผิดชอบในความเสียหายก่อนผู้ถือหุ้นกู้ที่ถูกจัดอยู่ใน AT1 ตามที่ Credit Suisse ระบุในการนำเสนอข้อมูลให้กับนักลงทุนเมื่ออาทิตย์ก่อนหน้านี้ แต่ในเคสการควบรวมภายใต้การสนับสนุนจาก Swiss National Bank ผู้ถือหุ้นแทนที่จะถูกลดทุน กลับได้รับหุ้นประมาณ 3 พันล้านสวิสฟรังซ์ (3.2 พันล้านเหรียญสหรัฐ) เป็นค่าตอบแทน ทำให้ผู้ถือหุ้นกู้ CoCo ไม่พอใจเป็นอย่างมาก
การตัดสินใจในครั้งนี้ของ Swiss National Bank มีผลกระทบกับตลาดหุ้นกู้ CoCo ที่มีมูลค่าคงค้างมากถึง 275 พันล้านเหรียญสหรัฐ และหุ้นกู้อื่นๆ ที่ถูกจัดอยู่ใน AT1 ทั้งๆ ที่เหตุการณ์ในลักษณะนี้เคยเกิดขึ้นกับ Banco Popular ที่หุ้นกู้ CoCo ถูกตัดจำหน่ายด้วยเช่นกัน เมื่อ Banco Santander SA เข้าอุ้ม Banco Popular มาก่อนหน้าแล้วในปี ค.ศ. 2017 จนอาจจะทำให้เกิดผลกระทบในวงกว้างในตลาดตราสารหนี้ได้
